Hamma yerda Css. Nima o’zi u?

CSS – bu stillar bilan ishlay oladigan kaskadli stillar majmuasidir. Web sahifalarga har xil stillar berish uchun ishlatiladi. HTML xujjat ichida teglar bilan birga foydalaniladi. CSS kodlarini kompilyastiya qilish uchun qandaydir kompillyatorlar, qandaydir dasturlar, va bu kod tushuna oladigan qandaydir redaktorlar kerak bo’lmaydi. Bu kodlarni HTML singari web brauzerning o’zi kompilyastiya qiladi va natijani chiqarib beradi.

Bu stillar jadvali(CSS) to’liq holatda 1997 yilda tashkil topib, “WWW Consorcium” ida qo’llab quvvatlangan va foydalanishga taqdim etilgan. O’sha paytlarda HTML ning 3 versiyasi ommabop edi. CSS ni dastlab Netscape Navigator 4.0 va Internet Explorer 4.0 brouzerlarida ko’rish mumkin bo’lgan. Hozirda barcha brouzerlar css da yozilgan kodlarni tushuna oladi. Bu stillarga oid dasturlash tilini o’rganish sodda bo’lib, yangi stillar qo’shilishi natijasida kengayib bormoqda.

CSS ni HTML xujjati ichida ishlatilishini birin ketin ko’rib o’tamiz:

Web sahifada ishlatiladigan CSS kodlari orqali hosil qilinadigan stillarni hammasini bitta faylga yozib, uni serverda saqlaymiz. So’ng, sahifadan, serverdagi saqlab qo’yilgan faylga murojaat qilib, kerakli stilni olamiz. Bu usul katta hajmdagi web sahifalar yaratishda foydali hisoblanadi. Faylga murojaat, tegi ichida amalga oshiriladi va quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi.

tegi sahifa biror faylga murojaatni amalga oshirmoqda degani, REL – fayl qandaydir stillardan iborat degani, TYPE — stillar css kodlaridan iborat va fayl joylashgan manzil yoziladi.
CSS kodlar veb sahifa ichidagi tegi orasida beriladi. Bunda yaratilgan stillar shu sahifaga tegishli bo’ladi, bu degani faqat shu sahifada ishlatilish mumkindir.

Navbatdagi turi, bu har bir element uchun alohida teg ichida stil berib chiqishdan iborat. Misol uchun, “p” tegi ichida biror matn yozilsa, shu matn uchun teg ichida alohida stil beriladi va bu stil shu teg uchun xususiy bo’ladi. Bu usuldan foydalanishni maslahat bermiman, chunki bu usul kodlarni chalkash va tushunarsiz bo’lishiga olib keladi. Shoshilinch vaziyatlarda yoki stil qay tartibda namoyon bo’lishni ko’rib olish uchun bu usuldan foydalanishni maslahat beraman.
Undan tashqari tegi orqali css faylni import qilish mumkin bo’ladi.
@import: url(mystyles.css);
CSS stillarini ishlatishda, quyidagi guruhlash usullaridan foydalanish, tartibli web sahifa tuzishga olib keladi:
— Kodlarni ixchamlash uchun, xar hil elementlar uchun bir hil tipdagi stillarni guruhlab ishlatish maqsadga muvofiqdir.
H1 {font-family: Verdana}
H2 {font-family: Verdana}
Yuqoridagi stilni guruhlab quyidagicha yozamiz.
H1, H2 {font-family: Verdana}
— Guruhlashda bir hil element uchun bir necha stillarni birlashtirish mumkin.
H2 {font-weight: bold}
H2 {font-size: 14pt}
H2 {font-family: Verdana}
Barcha stillarni bittaga yiғamiz.
H2 {font-weight: bold; font-size: 14pt; font-family: Verdana;}
— Ba’zi stillar bitta stil ichida berilishi ham mumkin.
H2 {font: bold 14pt Verdana}
CSS stillari bilan ishlaganda, element ichidagi elementlar ham o’zidan yuqori turgan element stilini qabul qiladi, ya’ni o’zidan oldingi element ”ota” vazifasini bajaradi va o’z “farzandlari”ga ham o’zida borini beradi. Misol uchun,

tegi ichidagi matn ko’k rangda yozilishi lozim bo’lsa(P {color: blue}),

tegi ichidagi tegiga tegishli bo’lgan matn ham ko’k rangda yoziladi.
Ba’zi stillar faqat yakka tartibda ishlaydi, ya’ni ichki teglarga stillari o’tmaydi(misol uchun, background), shuning uchun barcha stillarni birma bir ishlatib, o’rganib olish lozim. tegiga stil berib, dastlabki o’rnatilish(po umolchaniyu) jarayonini hosil qilish mumkin. Shunda biror elementga stil berish esdan chiqib qolsa, tegida ta’luqli stil esdan chiqgan elementga o’rnatiladi.
BODY {color: green;
font-family: «Verdana»;
background: url(joke.gif) white; }